Filiboz Mescidi Hisar’da yükseliyor

Bursa'da Hisar bölgesinde hayata geçirdiği 'Yaşayan Tarih Hisar İçi' projesi ile tarihi bölgeyi sadece ulusal değil, uluslararası alanda da çekim merkezi haline getiren Osmangazi Belediyesi, bölgeye değer katacak tarihi bir yapıyı daha ortaya çıkartıyor.

BURSA (İGFA) - Bursa’nın kuşatması sırasında Osmanlılara yardım eden ve daha sonra Müslüman olup, yöneticilik yapan Bizanslı Philippos’un (Filiboz) oğlu Hayrettin’e ait mescidinin gün yüzüne çıkartılması için çalışmalar başladı.

Osmangazi Belediyesi,  2400 yıl öncesine dayanan tarihi ile Bitinya, Roma, Bizans ve Osmanlı’ya ev sahipliği yapan Hisar’da yürüttüğü çalışmalarla tarihi bölgeyi adeta açık hava müzesine dönüştürüyor. Saltanat Kapı'dan başlayıp, Pınarbaşı Meydanı’na kadar devam eden ve içerisinde Bursa’nın en eski 5 mahallesinin yer aldığı 40 hektarlık alanda 2009 yılından bu yana çalışmalar yürüten Osmangazi Belediyesi, surların ayağa kaldırılması, Sümbüllü Bahçe Konağı, Sur Üstü Konağı gibi Cumhuriyet dönemi sivil mimari örneği yapıların restorasyonu, Haraççıoğlu Medresesi, Oruç Bey Türbesi gibi manevi mirasın ayağa kaldırılması, Arkeopark kazılarının yanı sıra Oruçbey Caddesi’nde yer alan 28 binanın cephe düzenlemesini yaptı. Cadde zemini granit bazalt kaplamalı parke taşı ile yenileyerek bölgedeki tarihi doku ortaya çıkartıldı. Osmangazi Belediye Başkanı Mustafa Dündar’ın ‘tarihi şehri ortaya çıkarma’ vizyonuyla Hisar bölgesinde bugüne kadar yaptığı çalışmalar, Kavaklı Mahallesi’ndeki Üftade Tekkesi çevre düzenleme projesi ile farklı bir boyut kazandı.

Osmangazi Belediyesi, bir yandan Hisar’ın özgün özellikleriyle geleceğe aktarılması adına çalışmalar yürütürken, diğer yandan da tarihi dokuya engel olan Kavaklı Mahallesi’ndeki binaları da yıkarak Hisar’ın güzelliğini her açıdan ortaya çıkartıyor. ‘Üftade Temiz Cadde Kamulaştırma ve Uygulama’ projesini hayata geçirerek geçtiğimiz yıl yaşanan heyelanın ardından riskli görülen binaları kamulaştırmak için çalışma başlatan Osmangazi Belediyesi, 239 hak sahibinden 220’si ile anlaşma sağladı. Kamulaştırmalar için hak sahiplerine yaklaşık 50 milyon TL ödeme yapıldı. Kamulaştırması tamamlanan binaların yıkılması ile birlikte Hisar’daki tarihi doku ortaya çıktı.

FİLİBOZ MESCİDİ GÜN YÜZÜNE ÇIKIYOR

Osmangazi Belediyesi, şimdi de aynı bölgede, 15’inci yüzyılda inşa edilen, ancak zamanla doğal afetlerle yıkılan Filiboz Mescidi’ni ortaya çıkarmak için çalışma başlattı. Mescidin olduğu bölgede toplam 3 bin 884 metrekarelik alanı kamulaştıran Osmangazi Belediyesi, mescidi yeniden inşa ediyor. Kamulaştırılan parsellerde yer alan mescidin, yapılan kazılar neticesinde ortaya çıkan kalıntıları dikkate alınarak hazırlanan Sanat Tarihi ve Restitüsyon Raporu doğrultusunda rekonstrüksiyon projesi hazırlandı. 70 metrekare alan üzerinde kareye yakın şekilde inşasına başlanan tarihi mescit, moloz taş duvar olarak uygulamasına başlandı. Beden duvarlarının örülmesi devam eden Filiboz Mescidi, çevre düzenleme uygulaması ile birlikte Hisar’a kazandırılacak.

Osmangazi Belediye Başkanı Mustafa Dündar, Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Gazi’nin dahi vefatında Hisar’da bulunan ‘Gümüşlü Kümbet’e gömülmek için oğlu Orhan Gazi’ye vasiyette bulunması kadar büyük öneme sahip Hisar bölgesini, Osmanlı Devleti’nin kurucusunun adını taşıyan belediye olarak yeniden hak ettiği değere kavuşturmanın gururunu yaşadıklarını söyledi.  

Hisar bölgesinin Bursa tarihinin omurgasını oluşturduğunu ifade eden Başkan Dündar, “Hisar’da 5 sur kapısı, 16 cami ve mescit, 17 türbe ve mezar, 4 medrese, 6 tarihi çeşme, 3 hamam, 167 SMÖ yapı olduğunu biliyoruz. Tophane, Üftade Cami ve Türbesi, Arkeopark, Aladdin Bey Cami ile Muradiye Devlet Hastanesi’nin bulunduğu bölgeleri odak noktası olarak belirleyerek bölgedeki çalışmalarımızı başlattık. Ayrıca Oruçbey Caddesi’nde yaptığımız çalışmalarla bölgeye hareket kazandırdık. Arkeopark çalışmalarımız da devam ediyor. Panorama 1326 Bursa Fetih Müzesi’de sanal ortamda 1326 yılı Bursa’sını resmettik. Şimdi de Hisar’da Fetih Müzesi’nin içerisindeki sanal dünyayı, gerçeğe dönüştürüyoruz. Hisar, herkesi cezbedecek, dünyada görülmesi gereken yerler arasındaki yerini alacak” dedi.

Filiboz Mescidi’nin ortaya çıkartılması için yürütülen çalışmalar hakkında da bilgiler veren Başkan Dündar, “Filiboz Mescidi, 1862 Suphibey haritasında gözükmektedir. Ancak bu mescid 1855 yılında Bursa’da meydana gelen büyük depremde yıkılmış ve yerine yenisi yapılmamıştır. Günümüze ulaşamamış olan Osmanlının ilk dönemlerinden kalan bu tarihi mescidi yeniden gün yüzüne çıkartmak için çalışma başlattık. Bizanslı bir yönetici olduğu söylenen Filiboz, Osmanlı’nın Bursa kuşatması sırasında Türklere yardım etmiş ve daha sonra da Müslüman olarak Osmanlı’da yöneticilik yapmıştır. Tarihi kaynaklarda Filiboz’un oğlu Hayrettin’in şimdiki Alaaddin Mahallesi’nde bir mescidi bulunduğunu ve bu nedenle mahalleye de bu adın verildiğini yazar. Bursa Kadı Sicilleri’nde bulunan bir Vakıf Muhasebe Defteri’nden, Filiboz Mahallesi Mescidi’nin bulunduğu anlaşılmaktadır. Bizler, başlattığımız çalışma ile Hisar’ın tarihinde önemli bir konuma sahip olan bu tarihi yapıyı gün yüzüne çıkartıyoruz” diye konuştu.