Manas destanı dünyanın en büyük destanıdır. Kırgız Türkleri arasında anlatılan destan bir milyon beyti geçmiştir. Ve hala eklemeler yapılmaktadır. Destanda Kırgızların, Kalmuklar ve Çinlilerle yaptıkları savaşlar anlatılıyor.Bu Çinliler…Geçmişte merkezi düşmanı hep Türklermiş…
İlk Göktürk Kağanlığı Çinlilerle girdiği savaşta yenilgiye uğramış ve yıkılmıştı.Bu yenilgiden otuz yıl sonra tüm Türk boyları toplanarak Çinlilerle yeni bir savaşa girdiler. Ve bu savaşı kazanarak ikinci Göktürk Kağanlığı kurdular. Ama otuz yıl boyunca Türkler Çinlilerin esaretinde yaşadı.
İkinci Göktürkler döneminde de Çin Türklere sürekli baskı uyguluyor; Türkler Çin’e isyan ediyor. Çin nedense Türklerin bir bayrak altında toplanmasını hiç istemiyor. Ve en son Çin’in Türkistan’dan umudunu kestiği Talas Savaşı meydana geliyor. Bu savaş ilahi bir kader sanırsam…
Talas Savaşında Araplarla birlik olan Türkler hem İslam’la tanışmış hem de Çinlileri yenilgiye uğratmışlardır. Ne tuhaf! Dönüp bugünden bakınca, “ilahi bir rastlaşma” denilecek olaydan çoğu kimse hoşnutsuz. Birleşme, kenetlenme… Yine de harita da kocaman bir güneş Türklük…
